علائم بیماری های قلبی عروقی و روش های پیشگیری

احساس ناراحتي در قفسه سينه

اگرچه يکي از مهم ترين علائم تنگي سرخرگي عروق قلبف احساس ناراحتي در قفسه  سينه مي باشد اما هرگونه ناراحتي در قفسه سينه الزاما ناشي از مسائل قلبي نيست.  ناراحتي قفسه سينه در صورتي که ناشي از تنگي سرخرگ هاي قلب باشد، اصطلاحا « آنژين قفسه صدري» نام داشته و مشخصات آن اينست:

.در اغلب موارد بصورت  فشارنده و در ناحيه پشت جناغ مي باشد –

.با فعاليت افزايش و با استراحت تخفيف مي  يابد –

– ممکن است به بازو دست چپ و گاها به گردن و فک انتشار يابد.

– با مصرف  قرص هاي زيرزباني نيتروگليسيرين در طي 3الي5دقيقه قطع مي شود.

– معمولا ارتباطي  با وضعيت بدن(خوابيدن يا نشستن) ندارد. در صورتي که درد شديد قفسه سينه همراه  با علائمي نظير تعريق سرد، تهوع و استفراغ باشد و يا به مدت طولاني(بيشتر از 30دقيقه) طول بکشد با توجه به احتمال حمله قلبي مراجعه سريع به اورژانس الزامي است.

در صورتي که درد آنژيني بصورت متناوب و در حالت استراحت ايجاد مي شود  احتمال بروز حمله هاي قلبي زياد بوده و مراجعه فوري به اورژانس توصيه مي شود.

دردهاي غيرآنژيني قفسه سينه

در صورتي که درد قفسه سينه ارتباطي با فعاليت نداشته  باشد، با قرص زيرزباني نيتروگليسيرين تغييري نکند و با تنفس و سرفه و يا تغيير وضعيت  تشديد شود در اينصورت احتمال قلبي بودن درد بيمار کم مي باشد و عامل غيرقلبي  نظير اسپاسم عضلاني و مسائل استخواني مطرح مي باشد.

درد سوزشي پشت جناغ که بعد  از مصرف غذا ايجاد شده و با خوابيدن و خم شدن تشديد شده و با تغيير مزه دهان بصورت ترش و با مصرف شربت هاي ضداسيدي و يا قرص هايي نظير رانيتيدين کاهش مي  يابد مطرح کننده برگشت محتويات معده به مري(رفلاکس) مي باشد.

درد قفسه سينه که با تنفس تشديد شده و همراه تنگي نفس سرگيجه و… مي باشد  مخصوصا در صورتي که با خوابيدن تشديد مي يابد ممکن است ناشي از علل مهمي از  قبيل آمبولي ريه و يا التهاب پرده هاي قلب بوده و در اين موارد مراجعه به پزشک  متخصص حتما توصيه مي شود.

ضعف و خستگي پذيري زودرس

يکي از علائم شايع در بسياري از بيماري هاي قلبي و غيرقلبي نظير بيماري هاي غددي و  متابوليسمي، ريوي ومسائل رواني مي باشد. نارسايي قلب، براديکاردي(ضربان پايين قلب)  و مشکلات دريچه اي قلب با ضعف و خستگي پذيري زودرس همراه مي باشند.

وجود  علائم همراه از قبيل تنگي نفس، سرفه، کندي نبض(ضربان کمتر از 60بار در دقيقه)،  حملات غش(سنکوپ) تعريق سرد و سرگيجه در تشخيص مسائل قلبي کمک کننده  است. معاينه دقيق توسط پزشک و در صورت لزوم الکتروگرام قلبي، اکوکارديوگرافي،  عکس قفسه سينه و آزمايش خون معمولا منجر به تشخيص سريع مسائل قلبي مي شود.

تنگي نفس

احساس دشواري در تنفس مي تواند ناشي از علل قلبي ويا غيرقلبي  باشد. در صورتي که تنگي نفس با فعاليت تشديد شده در حالت خوابيده نسبت به  حالت نشسته افزايش يابد و مخصوصا در صورتي که همراه تورم پاها و همراه با  حملات تنگي نفس شبانه باشد، علل قلبي نظير نارسايي قلب و مشکلات دريچه اي  مطرح بوده و با اکوکارديوگرافي براحتي قابل تشخيص است.

آسم و بيماري هاي انسدادي ريوي از علل شايع تنگي نفس مي باشند. در اين موارد  سرفه و خلط فراوان و احساس خس خس سينه بصورت شايع ديده مي شود. شرح  حال مصرف طولاني مدت دخانيات با احتمال آمفيزم و برونشيت مزمن همراه است.

تنگي نفس ناگهاني ممکن است ناشي از علل خطرناک از قبيل آمبولي ريه باشد; در  صورتي که فرد به مدت طولاني بي حرکت بوده و يا در بيمارستان بستري بوده باشد  آمبولي ريه مطرح بوده و بايد مورد بررسي قرار گيرند. آريتمي هاي قلبي بصورت  براديکاردي و يا تاکي کاردي هاي حمله اي نيز منجر به تنگي نفس مي شود. که با  گرفتن نبض توسط همراهان بيمار قابل تشخيص مي باشد.

نارسايي کليوي مسائل رواني و بيماري هاي متابوليک نيز مي توانند با تنگي نفس شديد  همراه باشند. گاها در سالمندان و افراد ديابتي حمله قلبي با درد خفيف يا بدون درد بوده و  تنگي نفس ناگهاني تنها علامت مي باشد. بنابراين ارجاع فوري اين بيماران به اورژانس  الزامي است.

سرگيجه

سرگيجه يکي از علائم شايع در افراد جامعه است که مي تواند ناشي از علل قلبي ، عصبي، متابوليک و يا مسائل رواني باشد. احساس سبکي سر، تاري ديد و عدم تعادل  مخصوصا اگر همراه با تعريق سرد باشد مي تواند ناشي از آريتمي قلبي، ضربان پايين  قلب و يا افت فشار خون باشد.

در صورتي که فرد هنگام تغيير وضعيت از حالت نشسته  به ايستاده دچار سرگيجه شود افت فشارخون اتواستاتيک ناشي از داروهاي فشارخون،  کم آبي و يا اختلال اتونوم در سالمندان مطرح بوده و با اندازه گيري فشارخون در  حالت خوابيده و ايستاده بررسي مي شود.

حملات سرگيجه به صورت کوتاه مدت  مخصوصا در صورت همراهي با تعريق و يا طپش قلب مطرح کننده آريتمي هاي قلبي  مي باشد. در صورتي که سرگيجه بصورت احساس چرخش در محيط و يا حرکت  اطراف مي باشد مخصوصا در صورت همراهي با علائمي نظير تهوع و استفراغ و وزوز  گوش مطرح کننده علل عصبي بوده و مراجعه به متخصص اعصاب توصيه مي شود.

در صورتي که بيمار مبتلا به ديابت که تحت درمان با انسولين و يا قرص هاي پايين  آورنده قندخون مي باشد، دچار سرگيجه، کاهش سطح هوشياري و يا تعريق شود  احتمال کاهش قندخون مطرح بوده و مراجعه به اورژانس توصيه مي شود. در اين  موارد توصيه مي شود تا قبل از رسيدن به اورژانس موادقندي از قبيل عسل و يا قند  مصرف شود.

طپش قلب

احساس طپش قلب ممکن است بعلت آريتمي قلبي باشد و يا ناشي از اضطراب و  فعاليت باشد. در صورتي که فرد با فعاليت کم دچار طپش قلب شود مراجعه به پزشک و  معاينه قلبي و در صورت لزوم بررسي هاي قلبي توصيه مي شود.

در صورتي که فرد در  حالت استراحت بصورت ناگهاني دچار طپش قلب شده و پس از چند دقيقه طپش قلب  بصورت خودبخود و دفعتا قطع شود احتمالا آريتمي قلبي وجود داشته است. در اين  موارد گرفتن نبض و شمارش ضربان قلب در تشخيص علت طپش قلب بسيار کمک کننده  است.

در صورتي که امکان مراجعه فوري به مرکز پزشکي و ثبت الکتروگرام قلب در  هنگام طپش وجود داشته باشد تشخيص آريتمي قلبي بسيار آسان مي شود. ممکن است  فرد گاها دچار احساس ريزي داخل قفسه سينه و يا احساس يک ضربان قوي نمايد. در اين  موارد ممکن است يک ضربان نابجاي قلبي(PVC  ،PAC   ) وجود داشته باشد.

اين ضربان هاي نابجا براحتي توسط الکتروگرام قلبي(در صورت وجود در هنگام ثبت  نوار) قابل تشخيص مي باشند. حملات طپش قلب در مبتلايان به اختلالات قلبي نظير  نارسايي قلب و يا مشکلات دريچه اي مطرح کننده آريتمي هايي از قبيلAF  ، فلوتر  دهليزي و يا تاکي کاردي بطني بوده و با توجه به عوارض مهم اين آريتمي ها بررسي  دقيق و درمان مناسب الزامي است.

گاها فرد در هنگام احساس طپش قلب هيچگونه  آريتمي ندارد(تاييد شده توسط معاينه و يا الکتروگرام) در اين موارد اطمينان بخشي به  بيمار کافي است. در صورتي که در هنگام حملات طپش قلب امکان معاينه و يا ثبت  الکتروگرام قلبي نباشد يکي از روش هاي تشخيص هولتر مونيتورينگ قلب مي باشد; توسط  اين روش امکان ثبت نوار قلب براي 24تا48ساعت وجود داشته و در صورتي که حملات  طپش قلب فراوان باشد(مثلا روزي يک بار) امکان ثبت الکتروگرام در هنگام طپش قلب  وجود دارد.

گاها شک باليني پزشک به آريتمي زياد بوده و در صورت تمايل بيمار به برطرف شدن  آريتمي مطالعه الکتروفيزيولوژي و در صورت القا» آريتمي  adlation  توصيه مي شود.

تعريق

تعريق سرد يکي از علائم شايع حملات قلبي، آريتمي ها، براديکاردي و نارسايي قلب مي  باشد که البته در اغلب موارد همراه ساير علائم ديده مي شود. در صورتي که تعريق سرد  همراه درد آنژيني قفسه سينه باشد احتمال حمله هاي قلبي مطرح است.

در صورتي که  تعريق سرد همراه طپش قلب سرگيجه ضعف و بيحالي باشد، احتمال آريتمي هاي قلبي  مطرح است. در نارسايي شديد قلبي تعريق سرد همراه تنگي نفس و احساس خستگي  ايجاد مي شود.

ممکن است تعريق سرد ناشي از کاهش قندخون در افراد ديابتي تحت  درمان باشد که در اين موارد معمولا کاهش سطح هوشياري و گيجي از علائم همراه  باشد.

عوامل خطر غیر قابل تغییر

افزایش سن: حدود 83 درصد از کسانی که در اثر بیماریهای عروقی قلب می میرند در سنین بالای 65 سال قرار دارند.

عوامل خطر قابل تعدیل

پرفشاری خون: فشار خون بالا میزان بار قلب را افزایش و از این طریق موجب ضخیم شدن و سخت شدن قلب می شود. علاوه براین شانس سکته مغزی ، حمله قلبی ، نارسایی کلیه و نارسایی احتقانی قلب را افزایش می دهد. با وجود عوامل خطر دیگر شانس حمله قلبی در بیماران مبتلا به پرفشاری خون چندین برابرخواهد شد.

دیگر عوامل خطر

پاسخ افراد به استرس های روزمره نیز می تواند در ایجاد بیماری قلبی سهم داشته باشد. بطور مثال بعضی از افراد در اثر استرسهای روزمره به مصرف دخانیات روی آورده یا بیش از حد غذا می خورند و بدین صورت  خود را در معرض عوامل خطر ثابت شده بیماریهای قلبی عروقی قرار می دهند.

مصرف الکل: نوشیدن زیاد نوشابه های الکلی منجر به افزایش فشار خون و بروز بیماری نارسایی احتقانی قلب می شود.  با اینکا بنظر می رسد مصرف الکل در حد متوسط شانس بیماری کرونر قلب را کاهش می دهد ، بعلت عوارض بیشمار الکل توصیه  نمی شود که افراد مصرف الکل را شروع ویا میزان آن را افزایش دهند.

کیفیت درد قلبی

کیفیت این درد بیشتر فشارنده است تا سوزشی یا تیز. بنابراین در کسانی که دچار دردهای سوزشی قلب می‌شوند (بویژه وقتی اندازه محل درد از حد یک سکه تجاوز نمی‌کند)، باید به فکر علل دیگری برای درد بود.

البته اینگونه دردها نیز ممکن است منشا قلبی داشته باشند ولی نشانه ایسکمی (کاهش خونرسانی بافت قلب) نمی‌باشند. معمولا دردهای قلبی با فعالیت بدنی و یا تغییر حالات روحی و روانی (از جمله استرسهای ناگهانی) ، سرما ، غذا یا ترکیبی از این عوامل تسریع و تشدید می‌شود و با استراحت تسکین می‌یابد.

محل درد قلبی

علایم‌ شایع همراه درد قلبی

برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره های درج شده تماس حاصل فرمایید.